ಕಾಯಕದ ಹೊಳಪು!

ಹೊಳೆಯುವ ಹೊಳಪು, ಹೊಳಪಲ್ಲ

ಚಿಂತನಾ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಹರಿವು!

ಹೊಳೆದು ಹರಿದು ಮುನ್ನುಗ್ಗಿ ಭುಗಿಲೆದ್ದು

ನಭಾತೀರದ ಕದವ ತಟ್ಟಿ

ಮುಗಿಲ ಮಲ್ಲಿಗೆಯೊಳು ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ರಮಿಸುವುದು!

ಹೊಳೆವುದು ಹೊಳಪು ಹದವಿಲ್ಲದೆ||

                     (ಚಿತ್ರಕೃಪೆ: ಅಂತರ್ಜಾಲ)

ಒಂದರ್ಥದಲಿ ಮಿಗಿಲು ಕಾಯಕಗಯ್ಯುವುದು

ಭೂದೇವಿಯ ಮಡಿಲ ಸುಪ್ಪತ್ತಿಗೆಯಲಿ|

ಗೆಲ್ಲುವುದು ಮನವು ಬಿಡದೆ ಗೈದರೆ ತಾನು

ಒಗ್ಗದೇ ಹರಿವ ಬೆವರ ತ್ರಾಣದಲಿ|

ಒಗ್ಗುವುದು ಹಿಗ್ಗುವುದು ಒಗ್ಗಿನೊಳು ಹೊಕ್ಕಿದರೆ

ಒಗ್ಗದ ಕಾಯವೊಮ್ಮೆಲೆ ಒಗ್ಗರಣೆಯ ಸಕ್ಕರೆ|

ಮನವ ಸೈರಿಸಿ ದುಡಿದೊಡೆ 

ಭಕ್ತಿ ಕಾಣ, ಅದುವೇ ಮುಕ್ತಿ||

ಬಯಸಿ ಬರದಿರೆ ದೇಹ, ಆಕ್ರಮಿಸಿ ಕರೆ ತಾ

ದೇಹವಿದು ಅಲ್ಪ, ಕೊಳಕು ಪಿಂಡ|

ಸಿಟ್ಟಿನಲಿ ಮೋಹದಲಿ ಅರಿಷಡ್ವರ್ಗರಾದಿಯಲಿ

ಕ್ಷಣಿಕ ಸುಖಕೆ ಮೀಯ್ವ ಮಂಕು ಹೊಂಡ||

ದೇಹವಿದು ಕ್ಷಣಿಕ, ನೀರಮೇಲಣ ಗುಳ್ಳೆ

ಎನಿತುಪಕಾರದ ಬಳಿಕ ಮುಚ್ಚಲಿ ನಾಸಿಕ ಹೊಳ್ಳೆ|

ಕಾಲ-ಕಾಲರಾದಿಯಲೂ ಕಾಯಕದೆ ಜಯಾ-ವಿಜಯ

ಕಾಯಕಶೂನ್ಯದವಗೆ ತಪ್ಪದು ಪರಾಜಯ|

'ಜೀವನ ಗ್ರಹಿಕೆ' ಇದುವೇ ಬದುಕಿನ ನಿಜಮಂತ್ರ

ಜೀವ ಜಂಜಾಟದಲಿ ಅರಿತುಕೋ ಈ ತಂತ್ರ||

-ಎಂ.ಕೆ.ಹರಕೆ

ಮೆಲ್ಲ ಮೆಲ್ಲನೆ ಮೆಲ್ಲು

ಮೆಲ್ಲ ಮೆಲ್ಲನೆ ಮೆಲ್ಲು ನೀ ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿಯ

ನನ್ನಯ್ಯ ಕಲ್ಲಯ್ಯ-ಮಲ್ಲಯ್ಯನೇ||

ಹಾಲು ಹಲ್ಲಿನ, ಜೊಲ್ಲ ಸುರಿಸುವ, ಪ್ರಫುಲ್ಲ ತೊದಲು ಸೊಲ್ಲಿಗನು ನೀ;

ನೀಳ ಕಾಯನು ಕೂಡ|

ಕಹಿ ಕಾರುವ, ಪಿತ್ತವುಕ್ಕಿಸುವ, ಕಲ್ಲಿನಂತಹ ಕಗ್ಗಾಯಿ ನೆಲ್ಲಿಯಿದು;

ಬಿಸುಟುವುದು ನಿನ್ನ ಬಾಯ ಒಸಡು||

ನೆಲ್ಲಿಯಿದು ಕಂದ ಸಿಹಿ-ಬೆಲ್ಲವಲ್ಲ

ಹಿಂಡುವುದು ಹುಳಿ ನೆತ್ತರಲಿ, ಮಿತಿಯಿರಲಿ|

ಮೆಲ್ಲುವ ಪರಿಭಾಷೆ ನೀನೆಲ್ಲಿ ಬಲ್ಲೆ, ಮೃದು ಮಲ್ಲಿಗೆಯಲಿ ಹೆಣೆದ ಹೂಬಿಲ್ಲು ನೀನಿನ್ನು|

ಮೆಲ್ಲುವ ಪರಿಯ ನಾಬಲ್ಲೆ ಮಲ್ಲ, ಕೇಳಿಲ್ಲಿ!

ಕಲ್ಲು ತಿಂದು ಕರಗಿಸುವ, ನೀನಾಗಬೇಕಿದ್ದಲ್ಲಿ ಈಗಿಂದೀಗಲೇ

ಕೊಲ್ಲು ಈ 'ನೆಲ್ಲಿ'ಯ ಮೋಹ ||

                     (ಚಿತ್ರಕೃಪೆ: ಅಂತರ್ಜಾಲ)

ನಿಜಕೂ ತಪ್ಪಲ್ಲ! ನೆಲ್ಲಿಯನು ತಿಂಬುವುದು

ತೊಳೆದು ತಾ ನೆಲ್ಲಿಯನು ನಲ್ಲಿಯ ತಿಳಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ;

ತುಂಬದಕೆ ಸಮ-ಪ್ರಮಾಣದ ಉಪ್ಪು-ಖಾರದಾಗರವನು|

ಕೇಳಿಲ್ಲಿ,

ಮಿತವಿರಲಿ ತಿನಿಸಿನಲ್ಲಿ, ಹಿತವಿರಲಿ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಹಿತ-ಮಿತ ಮತ್ತೆಲ್ಲದರಲಿ||

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * 

ನಲ್ಲ ಬೆಳೆದು ನಲ್ಲಿಯ ಬಳಿನಿಂತು ನೆಲ್ಲಿಯನು ತೋರುತ

ನಲ್ಲೆಗೆ ಹೀಗೆಂದನು- 

ಅಂದು ನನ್ನಪ್ಪನಿಂದ ಬಾಳೆಂಬ ಪಥಕೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ ಸದ್ಗುಣದ ನೆಲ್ಲಿಯಿದು|

ಉಪ್ಪು-ಹುಳಿ-ಖಾರ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಸೆದು ಹಿತಿಮಿತಿಯನ್ನರುಹಿದ ಸಾರವಿದು|

ಜೀವ ಭಾವ ಭೇದಗಳ ಪರಿಯ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಜೀವನಾನ್ವಯದ ಸೊಲ್ಲಿದು|

ಕೇಳು ನನ್ನ ನಲ್ಲೆ ಇದ, ನಾ ನಿನಗೆ ತಿಳಿಪೆನು;

ನನ್ನಪ್ಪ ನನಗರುಹಿದಂತೆ!!

ಎಲ್ಲದಕೂ ಪ್ರಮಾಣವುಂಟು, ನಲ್ಲೆ ನೀನದನು ಬಲ್ಲೆಯಾ?

ಬದುಕೇ ಹೀಗೆ!

ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಕಡಿಮೆ ತುಚ್ಛವೆಂದರೆ ಘನ!

ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಗ್ರಹಿಸು, ಹೆಚ್ಚಿದರೆ ನಿಗ್ರಹಿಸು|

ನೀ ಒಲ್ಲೆಯೆಂದರೂ ನಿನ್ನ ಬಿಡದು ಬದುಕು....

ನೆಲ್ಲಿಯ ಕತೆಯಲ್ಲವಿದು, ಬಾಳಿನ ವ್ಯಥೆಯು! ನೆಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ನಿಮಿತ್ತ ಕಾಣು!

ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿ ಹೇಳುವೆ- ಕೇಳು ನನ್ನ ಹೂವೆ!

ಸಮಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿಹುದು ಸುತ್ತಲ ಜಗವೆಲ್ಲ||

- ಎಂ.ಕೆ. ಹರಕೆ